تفکیک شیمیایی عناصر و بررسی شدت آلودگی در رسوبات رودخانة سیاهرود

در سالهای اخیر استفاده از رسوبات برای تعیین میزان آلودگی مورد استفاده واقع شده است. بالاترین تمرکز آلودگی های واردشده به رودخانه ها و مناطق دریایی در رسوبات وجود دارد. در تحقیق حاضر رسوبات سطحی رودخانة سیاهرود بررسی شده اند. با استفاده از روش تفکیک شیمیایی نسبت به شناخت غلظت عناصر در پیوندهای سست، سولفیدی و آلی اقدام شد. مجموع غلظت عناصر در این سه پیوند در واقع مبین میزان آلودگی در رسوبات رودخانة سیاهرود است. در ادامة تحقیق با استفاده از روش تفکیک شیمیایی دو مرحله ای، بخش طبیعی عناصر نیز استخراج شد. نتایج، تفکیک شیمیایی میانگین درصد عناصر در فاز انسان ساخت را (مجموع فازهای سست، سولفیدی و آلی) در 10 ایستگاه نمونه برداری به شرح زیر نشان می دهد: pb(85%)>zn(84%)>cd(62%)>as(47%)>mn(35%)>ni(34%)>cu(21%) در ادامة تحقیق، ارتباط عناصر در پیوندهای مختلف با استفاده از روش آنالیز خوشه ای بررسی شد. دندروگرام آنالیز خوشه ای عناصر نشان می دهد که پیوندهای سست انسان ساخت نقش مهمی در دسترسی بیولوژیکی عناصری چون کادمیوم، آرسنیک و روی دارند. در نهایت با استفاده از شاخص های شدت آلودگی نسبت به تعیین وضعیت آلودگی در رودخانة سیاهرود اقدام شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که شدت آلودگی روی و سرب در رسوبات بستر رودخانة سیاهرود به ترتیب 572/3 و 148/3 است و در ردة آلودگی های زیاد قرار می گیرد و بقیة عناصر دارای شدت آلودگی های جزئی، و یا فاقد آلودگی اند.